Тугызынчы ел рәттән әлеге чара җыр-моңга гашыйк кешеләрне үзенә җыйды. Быел бәйрәмгә республиканың төрле районнарыннан, Башкортстан һәм Оренбург өлкәсеннән 50дән артык иҗат коллективы килгән иде. Анда республика ветераннар советы вәкилләре дә катнашты. Алар исә, биредәге өлкәннәрнең ничек яшәгәннәрен күреп, үзара фикер алышып, тәҗрибә уртаклашып кайтты.
Җырлап-биеп, җиләк аша!
Чатыр тау итәгенә машина белән кереп булмый: җәяүләп барасы. Килгән кунакларны һәм тамашачыны сибәләп торган яңгыр да куркытмый, тау биеклеге дә, кем әйтмешли, нипачум. Баштарак кына авыр тоелса да, биеклеккә менеп, тирә-якка күз салгач, бар мәшәкатьләр онытылып, үзеңне әллә нинди гүзәл чит бер җирдә кебек хис итәсең. Ә аяк астына карасаң, бармак башы кадәр җиләкләр. Һәр кунакны җиләк кәрҗиннәре белән каршы алдылар. Сый-хөрмәт моның белән генә бетмәде. Бер почмакта үзбәкләр пылау пешерсә, икенче якта әзәрбайҗаннар милли ризыгын тәкъдим итә. Шул арада гореф-гадәтләрен күрсәтергә, җырларын да бүләк итәргә өлгерәләр. Кунакларга шул рәвешле Татарстанда яшәүче халыкларның татулыгын, дуслыгын күрсәттеләр.
– Һава торышы бозылып торгач, бәйрәмне ничек итеп уздырырбыз дип борчылган идек. Шөкер, яңгыр да туктады, ялтырап кояш та чыкты. Җыенга килүчеләр дә шактый. Без аларга бик рәхмәтле. Гореф-гадәтләребезне, телебезне саклап, туган җиребез белән горурланып, дус булып яшәргә язсын, – диде Азнакай районы башлыгы Марсель Шәйдуллин.
Халык исә җырлап-биеп кенә калмады, төрле уеннарда да катнашты.
Өлкәннәр – беренче урында
Азнакай ветераннар советы эшчәнлеген республикада үрнәк итеп куялар. Күп кенә районнар, бирегә килеп, тәҗрибә уртаклаша икән.
– Мине районның ветераннар советы җитәкчесе итеп куйдылар. Эшне нидән башларга да белмичә торам. Әле бит өлкәннәр белән эшләү тәҗрибәсе алай киң таралмаган чак. Тукта әле, Азнакай районы ветераннар советы җитәкчесе Миргасыйм Кәримов янына барып кайтыйм, дип юлга кузгалдым. Ә ул барысын да аңлатты. Без аңа бик рәхмәтле, – ди Мамадыштан килгән Гөлнәзирә Талипова.
Балтач районы башкарма комитетының социаль мәсьәләләр буенча урынбасары Илһам Гайнетдинов та өлкәннәр белән гел бергә. “Мондый чараларны калдырмыйбыз. Төрле районнарга чыгу безгә зур файда бирә. Өйрәнеп кайтасың”, – ди ул.
Безне Кәкре Елга авылына алып киттеләр. Авыл халкы шаккатырды. Әйтерсең үзләрендә бер җыен! Халык урамга сыймый. Иң мөһиме: алар авыл тормышын тасвирлап күрсәтте. Әлеге күренешләргә шаккаткан кунаклар да бар иде. Үз гомерендә бер тапкыр сыер күрмәгән, аны савып карамаган кешеләр җылы сөттән, яңа аерткан каймактан авыз итте. Кул сепараторы әйләнеп кенә өлгерсен! Ә Илсөяр апа, урам уртасында мичтә ипи пешереп, кунакларны сыйлады. Биредә яшәүче өлкәннәрнең аш-суга осталыгын гына түгел, кул эшләрен күреп сокландык. Әллә ниләр эшлиләр икән! Кемдер оекбаш бәйли, берәүләр сыерчык оясы ясап бирә. Балалар курчакны үзләре ясап уйный. Гади генә авылда ат спорты мәктәбе эшли. Шөгыльләнүчеләр районга түгел, монда килә.
Азнакайда өлкәннәргә зур игътибар бирелгәнен белсәк тә, бу сәяхәттә моңа үз күзләребез белән күреп инандык. Район башлыгының гел безнең белән бергә булуына сөендек, олылар хакында яратып сөйләвен ишеттек. Ә бит күп кенә районнарда өлкәннәр тормышы читтә кала. Алар район башлыклары белән бергә көн уздыру түгел, хәтта йомыш белән кабинетына эләгү турында да хыяллана алмый.
– Өлкәннәр иң беренче урында булырга тиеш. Без аларны хөрмәтләмәсәк, безне кем кадерләр? Нинди генә үтенечләре булса да, ярдәм итәргә әзербез. Район ветераннар советы рәисе – гомере буе җитәкче урында эшләгән кеше. Ул һәркемне белә. Нинди генә эшкә тотынса да, башкарып чыга, – ди Марсель Шәйдуллин.
Тату яшәп, бер-береңне аңлап эшләп кенә зур уңышка ирешеп була. Бу хакта Башкортстан кунагы Виталий Шәрипов та әйтеп узды.
– Ике республика дус-тату яшибез. Безне ике сәгатьлек юл гына аерып тора. Кунакларга йөрешәбез. Очрашып сөйләшү бушка китми, байтак тәҗрибә туплана, – ди ул.
– Өлкәннәр белән очрашуны төрле районнарда уздыруның әһәмияте зур. Азнакайның күп кенә башлангыч эшләрен үрнәк итеп куябыз, калган оешмалар үзләренә ала. Биредә дәрәҗәле исемнәргә лаек булган якташларын онытмыйлар. Аларның исемнәрен мәңгеләштереп, истәлек тактасы ачалар. Мондый эшне башка районнарда да башкарасы иде, – ди Республика ветераннары һәм пенсионерлары төбәк иҗтимагый оешмасы рәисе Хәбир Иштирәков. – Алда – Җиңүнең 75 еллыгы. Арабызда сугыш дәһшәтен күргән кешеләр дә көннән-көн кими бара. Аларны кадерләп калырга, тормыш шартларын яхшыртып, гомерләрен озайтырга иде.
Гөлгенә Шиһапова